abdominaal | via de buikwand |
adhesies | verklevingen, het door bindweefselvorming aan elkaar groeien van twee tegen elkaar liggende weefseloppervlakken |
adnex (uteri) | eierstok en eileider |
anesthesioloog | arts die gespecialiseerd is in de anesthesie (verdoving/narcose) |
anesthesist | arts die gespecialiseerd is in de anesthesie (verdoving/narcose) |
anterieure levatorplastiek | operatie aan een deel van de bekkenbodemspier |
anti-hormoon | een synthetisch hormoon dat de aanmaak van eigen hormonen beïnvloedt |
anticholinergica | medicijnen die ongewilde samentrekkingen (spasmen) van bijv. blaas of darmen tegengaan |
baarmoedermond | onderste deel van de baarmoeder dat in de vagina (schede) zichtbaar is |
biopsie | het afnemen van een klein stukje weefsel ter onderzoek |
blaaskatheter | een slangetje in de blaas om urine te laten weglopen |
cervix (uteri) | baarmoederhals |
colo(n)oscopie | onderzoek van de binnenbekleding/het slijmvlies van de dikke darm. Hierbij brengt de MLD arts een flexibele slang (de colonoscoop het lichaam in. Zo kan de kan de arts in de darm kijken. Hij doet dit om eventuele afwijkingen op te sporen of juist uit te sluiten |
colonoscoop | flexibele slang waarmee de MLD arts een colo(n)scopie uitvoert |
colorectaal chirurg | chirurg die aandoeningen in het laatste deel van het spijsverteringskanaal behandelt |
colposcopie | bekijken van de baarmoedermond met een microscoop |
corpus uteri | bovenste deel van de baarmoeder dat in de buikgelegen is |
CT-scan | afkorting van computertomografie-scan, een onderzoek met röntgenstralen. Door het maken van een serie foto's wordt (een gedeelte van) het lichaam als het ware in plakjes weergegeven |
curettage | kleine operatie waarbij de gynaecoloog het baarmoederslijmvlies met een dun lepeltje weg schraapt ('schoonmaken' van de baarmoeder) |
cyclus | de periode van het begin van de menstruatie tot het begin van de volgende menstruatie |
cyste | een holte gevuld met vocht, bijv. in de eierstok |
cystitis | blaasontsteking |
cystoscopie | inwendig bekijken van de blaas |
dysmenorroe | pijn tijdens de menstruatie |
dyspareunie | pijn tijdens gemeenschap |
echoscopie | onderzoek met behulp van geluidsgolven dat een afbeelding geeft van de baarmoeder en eierstokken; dit onderzoek kan zowel via de buik (bij volle blaas) als via de vagina (bij lege blaas) |
embolisatie | afsluiten van de bloedtoevoer naar een myoom door het inspuiten van kleine korreltjes via de lies |
endometriose | baarmoederslijmvlies dat zich bevindt op een andere plaats dan in de baarmoeder |
endometrium | baarmoederslijmvlies dat de binnenzijde van de baarmoeder bekleedt |
functionele cyste | een grote cyste in de eierstok die na enige tijd uit zichzelf verdwijnt; soms is een hormoonbehandeling noodzakelijk |
gynaecoloog | vrouwenarts. Specialist op het gebied van vrouwenziekten |
hematurie | aanwezigheid van bloed in de urine |
hemorroïden | aambeien |
hysterectomie | verwijdering van de baarmoeder (uterusextirpatie) |
hysteroscopie | een onderzoek waarbij de gynaecoloog met een dun buisje in de baarmoeder kijkt |
hysteroscopische operatie | operatie via een dun buisje dat de gynaecoloog in de baarmoeder brengt |
ideopatisch | spontaan ontstane aandoening met onbekende oorzaak |
interstitiële cystitis | zie cystitis (interstitiële) |
IUD | Intrauterine Device, spiraaltje |
laparoscopie | een operatie waarbij de gynaecoloog met een kijkbuis via de buikwand in de buikholte kijkt |
laparotomie | operatie via een grotere snede in de buikwand |
MDL arts | Maag-, darm- en leverarts |
menopauze | de periode na de laatste menstruatie (gewoonlijk rond het 52e levensjaar) |
menstruatie | maandelijkse bloeding uit de vagina (schede) |
Meshed Up | Belgisch/Nederlandse organisatie die strijdt tegen kunststof in de bekkenbodem |
metrorrhagia | vaginaal bloedverlies buiten de menstruatieperiode om |
MRI | afkorting van magnetische resonantie imaging, een onderzoek dat gebruik maakt van magnetische velden om een afbeelding te maken |
myoom | een goedaardige spierknobbel die uitgaat van de wand van de baarmoeder (vleesboom) |
oestrogeen | hormoon, geproduceerd door de eierstok, dat onder andere het baarmoederslijmvlies stimuleert en zorgt voor de ontwikkeling van de vrouwelijke geslachtsorganen |
ovarium | eierstok |
overgang | de periode waarin zich het nieuwe evenwicht instelt in de hormoonhuishouding rond de menopauze |
PCOS | polycysteus-ovariumsyndroom, meerdere cystes in de eierstokken |
PID | Pelvic Inflammatory Disease, ontsteking in het kleine bekken |
POF | prematuur ovarieel falen, vervroegde overgang |
poliep | een gezwelletje dat in de baarmoederholte groeit; bijna altijd is het goedaardig |
portio | onderste deel van de baarmoeder dat in de schede uitmondt |
post-menopauze | periode na de laatste menstruatie (gewoonlijk na het 52e jaar) |
premenopauze | de periode vóór de menopauze |
proctoloog | beoefenaar der wetenschap omtrent het rectum |
prolaps | verzakking van een orgaan of orgaangedeelte, bijv. de baarmoeder |
rectopexie | een operatie die wordt uitgevoerd bij een verzakking van de endeldarm (rectumprolaps). Tijdens deze operatie trekt de chirurg de endeldarm omhoog en maakt deze vast aan het heiligbeen. |
rectum | laatste deel van de dikke darm, eindigend bij de anus |
ruptuur | inscheuring |
sacrocolpopexie | een (doorgaans open) operatie waarbij de verzakking van de vaginaholte verholpen wordt door een kunststofmatje aan te brengen die de vagina in de juiste, anatomische positie houdt. Deze behandelmethode kan ook na een hysterectomie worden uitgevoerd om verzakking van de plasbuis te voorkomen door de vagina op deze manier te ondersteunen. |
sacrum | heiligbeen, driehoekig botstuk aan het ondereinde van de ruggengraat, waar zenuwen doorheen lopen |
salpinx | eileider |
sfincter | sluitspier |
teratoom | zie dermoid cyste |
testosteron | (mannelijk) hormoon dat ook in kleine hoeveelheden in de eierstok wordt geproduceerd, en onder andere invloed heeft op de zin tot vrijen |
TOA | Tubo-Ovarieel Abces, ophoping van pus in gebied van eileider-eierstok |
torsie | draaiing |
tuba | eileider |
TVT (O) | operatie ter correctie van een blaasverzakking, waarbij ter ondersteuning een kunststof bandje wordt aangebracht |
TVT Mum | Britse organisatie die strijdt tegen kunststof in de bekkenbodem |
ureter | 'plasbuis': deze voert de urine van de blaas af |
urine residu | urine die na het urineren in de blaas achterblijft |
uterus | baarmoeder |
uterusextirpatie | verwijdering van de baarmoeder (hysterectomie) |
vagina | schede |
vaginaal | via de schede |
vaginisme | onvrijwillig samentrekken van de spieren rondom de vagina waardoor het (bijna) onmogelijk wordt om geslachtsgemeenschap te hebben |
vleesboom | myoom |
VUDO | Video Urodynamisch Onderzoek. Bij het VUDO verloopt de procedure indentiek als bij een Uro Dynamisch Onderzoek, maar niet alleen blaasdruk en volumes worden genoteerd, er wordt bovendien een zichtbaar röntgenbeeld van de blaas gemaakt. Daarom wordt de blaas gevuld met contrastvloeistof zodat tijdens het onderzoek beeldjes/filmpjes kunnen worden gemaakt tijdens de blaasvulling en tijdens het plassen. Op die manier kan bv. een blaasverzakking worden aangetoond. |
vulva | uitwendig deel van het vrouwelijke geslachtsorgaan, hiertoe behoren de schaamlippen, de clitoris, de uitgang van de urinebuis en de opening van de vagina |
vulvodynie | chronisch vaginaal pijnsyndroom |